Ból stopy to częsta przypadłość dotycząca biegaczy. Ból ten może lokalizować się w różnych miejscach. Dziś zajmiemy się bólem umiejscowionym na podeszwowej stronie pięty, w przypadku którego możemy podejrzewać zapalenie rozcięgna podeszwowego.
W kolejnej części omówię ból zlokalizowany w tylnej części pięty z wyróżnieniem zapalenia ścięgna Achillesa.
Badania wykazały, że do lekarza rocznie trafia około miliona osób z zapaleniem rozcięgna podeszwowego [1]. Wiec jak widać nie jest to wcale taka rzadka kontuzja – a w biegowym świecie to pokusiłabym się nawet o słowo „częsta”.
Zacznijmy od tego czym w ogóle jest to rozcięgno podeszwowe – jest to struktura u podstawy naszej stopy łącząca pięte (a dokładniej guz piętowy – czyli część kości piętowej) z kośćmi palców. Pasmo to zbudowane jest z tkanki łącznej i podtrzymuje wysklepienie stopy w tak ważnym momencie jak stanie na palcach – czyli prawie cały czas bo podczas jednej z faz chodu, biegu czy skoku, kiedy to nasza stopa dotyka podłoża tylko śródstopiem.
Objawy:
Podstawowym objawem jest ból w okolicach pięty (na rysunku miejsce to zaznaczone jest na czerwono). Co ciekawe ból jest dość silny po wstaniu – a w ciągu dnia może zmniejszać swoją intensywność. Czasem mówi się nawet że ktoś „rozchodził ból”. Nasila się on jednak przy dużej aktywności fizycznej – czyli np. jak pójdziemy na trening.
Diagnoza:
Rozpoznanie zapalenia rozcięgna podeszwowego stawia się zazwyczaj na podstawie wywiadu medycznego i badania fizykalnego. Ból w określonej lokalizacji z wywiadem mówiącym nam o dużej aktywności fizycznej (bieganie, tenis, sporty w których mamy do czynienia z dużą ilością kroków zazwyczaj w połączeniu z niedostateczną regeneracją).
W zapleczu diagnostycznym mamy jeszcze zdjęcie RTG, na którym w ostrej fazie choroby wyraźnie widać strukturę przypominającą ostrogę. W razie wątpliwości lekarz może również wykonać USG, jednak w obrazie ultrasonografii wbrew nazwie znajdziemy częściej cechy zwyrodnienia zamiast cech stanu zapalnego.
Czynniki predysponujące do zapalenia rozcięgna podeszwowego:
- Otyłość
- Ograniczenie ruchomość zgięciowej w stawie skokowym – przykurcze mięśnia brzuchatego łydki i płaszczkowatego (które razem tworzą mięsień trójgłowy łydki)
- Intensywne treningi w sportach biegowych
- Stojąca praca
- Wady postawy takie jak płaskostopie czy koślawość i szpotawość stóp
Leczenie:
Leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego na początku jest głownie objawowe. Czyli opierać się tu będziemy na NLPZ (zarówno w formie doustnej jak też maści). W cięższych przypadkach możemy myśleć o iniekcjach kortykosteroidów. Skuteczne są również zabiegi z zakresu fizykoterapii takie jak zabiegi fali uderzeniowej czy terapia ultradzwiękami.
Bardzo ważne jest odciążenie stopy w ostrej fazie choroby oraz stosowanie specjalnych ortez i wkładek odciążających rozcięgno podeszwowe.
W rutynowym leczeniu tej kontuzji nie stosuje się leczenia operacyjnego.
W momencie ustąpienia największych dolegliwości bólowych znaczącą role ma fizjoterapia oraz kinezjoterapia. To one tak naprawdę doprowadzą nam stopę do stanu sprzed kontuzji. Ćwiczenia z poniższych filmików wprowadzone w normalny trening będą też zapobiegać jej nawrotom! (mówię tu głównie o rolowaniu i rozciąganiu rozcięgna podeszwowego oraz mięśni łydki).
Fizjoterapia:
- Kinesiotaping – odciąża rozcięgno podeszwowe.
- Rozciąganie rozcięgna podeszwowego oraz mięśnia trójgłowego łydki
- Rolowanie rozcięgna podeszwowego oraz mięśnia trójgłowego łydki
- Terapia manualna
Filmik, w którym pokazane jest jak poprawnie rozciągać rozcięgno podeszwowe:
https://www.youtube.com/watch?v=UNPpEtJP2bM
Filmik, w którym pokazane jest jak poprawnie rolować rozcięgno podeszwowe:
https://www.youtube.com/watch?v=UKX82nvHFaI
Na filmiku powyżej użyty jest mały wałek – ale w tym przypadku sprawdzi się też świetnie piłeczka, szczególnie taka z kolcami => https://youtu.be/kStuJAu0a20
Filmik, na którym pokazane jest jak poprawnie rolować łydkę:
https://www.youtube.com/watch?v=78EPWAMe0Tg
Filmik, na którym pokazane jest jak poprawnie rozciągać łydkę:
https://www.youtube.com/watch?v=_iyJZwa1OsU
https://www.youtube.com/watch?v=v1giC6pmUSc
Mam nadzieje, że spodobał Wam się ten artykuł i będzie on przydatny na co dzień w Waszym sportowym życiu.
Na podstawie:
„Urazy i kontuzje treningu siłowego i fitness” Dr Dominik Sieroń, Edra Urban&Partner
„Ortopedia i traumatologia. Podręcznik dla studentów medycyny” Andrzej Nowakowski, Tomasz Mazuerk, Wydawnictwo Naukowe Exemplum
Ubranko ze zdjęcia: jak zwykle niezawodny Prozis.
