Ho ho ho – ponieważ Święta już za chwile to będzie to świąteczno-ortopedyczny post o urazach związanych z uszkodzeniem ścięgna Achillesa (w kwestii wyjaśniania świąteczny aspekt to moc bożonarodzeniowych życzeń dla Was i zdjęcie w brzydkim świątecznym swetrze :D)
W ten piątek asystowałam do operacji rekonstrukcji zerwanego ścięgna Achillesa. Ponieważ urazy dotyczące ścięgna Achillesa to częsty problem sportowców w tym biegaczy to postanowiłam napisać Wam o tym kilka słów.
ZAPALENIE ŚCIĘGNA ACHILLESA
Najczęstszym problemem dotyczącym ścięgna Achillesa będzie jego zapalenie, objawia się ono bólem z tyłu stopy (ostatnim razem pisałam o bólu na dole kości piętowej – więc jeżeli się z takim zmagacie to odsyłam Was tutaj => https://www.drspraweczka.pl/bol-stopy-czesc-1-zapalenie-rozciegna-podeszwowego/ ). Do tego zapalenia bardzo często dochodzi u osób, które bardzo szybko zwiększają intensywność treningów biegowych (szczególnie z elementami podbiegów pod górę) czy też sportów wymagających dużej ilości skakania.
Ból pojawia się 2-5cm nad piętą – jest to miejsce połączenia ścięgna z kością. Nasila się podczas wysiłku a ustępuje w czasie spoczynku. Należy tutaj zaznaczyć, żę etiologia tego bólu może być dwojaka. Ścięgno Achillesa pokryte jest pochewką – stan zapalny może dotyczyć albo samego ścięgna albo ścięgna wraz z pochewką. Aby zróżnicować jak rozległy jest proces zapalny wystarczy zrobić prosty test – poruszać stopą w górę i w dół. Jeżeli ból zlokalizowany jest cały czas w jednym miejscu to problem dotyczy ścięgna wraz z pochewką (ewentualnie samej pochewki). Jeżeli zaś ból zmienia swoją lokalizacje (zazwyczaj w górę i w dół w jednej osi) to problem leży po stronie ścięgna Achillesa.
W przypadku zapalenia tego ścięgna zalecane jest postępowanie doraźne: w początkowej ostrej fazie są to okłady chłodzące, NLPZ w tabletkach i w maściach oraz ograniczenie aktywności fizycznej. Gdy ustąpią ciężkie objawy bólowe czas na rehabilitacje:
- Fizykoterapia przeciwbólowa
- Rozciąganie i rolowanie mięśni podudzia
- Rozciąganie mięśni w okolicy ich przejścia w ścięgno
- Masaż poprzeczny
- Kinesiotaping
Rozciąganie:
http://www.treningrozciagania.pl/rozciaganie/lydki
https://www.fizjologika.pl/najczestsze-bledy-popelniane-przy-rozciaganiu-miesni-nog/
Rolowanie:
https://www.msn.com/pl-pl/zdrowie/cwiczenia/sila/rolowanie-łydki/ss-BBtT1uy
OSTRE ROZERWANIE ŚCIĘGNA ACHILLESA
W porównaniu do poprzedniego zagadnienia jest to uraz nagły i zazwyczaj wymaga również nagłej interwencji chirurgicznej.
Występuje on u 30-40 latków, głownie mężczyzn. Związany jest najczęściej z nieregularnym uprawianiem sportu. Osoby takie nietrenujące regularnie idą na ciężki trening gdzie niestety przy bardzo dużym obciążeniu ścięgno Achillesa może po prostu nie wytrzymać – często jest to gra w piłkę nożną czy badmintona.
W momencie rozerwania ścięgna słychać charakterystyczny trzask po którym niemożliwy jest chód poprzez brak możliwości zgięcia podeszwowego stopy.
Do rozpoznania przerwania ścięgna Achillesa wykorzystujemy kilka testów:
- Test Thompsona – w przypadku zdrowej stopy ściśnięcie łydki spowoduje zgięcie podeszwowe stopy (stopa przesunie się w kierunku ziemi), w przypadku zerwania ścięgna brak jest zgięcia w momencie ściskania.
- Osłabiona siła zginania podeszwowego stopy – musimy mieć świadomość, że zerwanie nie zawsze jest całkowite i część zachowanych włókien będzie odpowiedzialne za zgięcie (którego głębokość będzie proporcjonalnie duża do ilości zachowanych włókien ścięgna Achillesa)
- Wyczuwalny ubytek w ciągłości ścięgna – w normalnych warunkach będziemy mogli wyczuć całe ścięgno Achillesa, w przypadku urazu mówiąc kolokwialnie na powierzchni ścięgna pojawi się wyczuwalna dziurka 😉
- Zwiększone bierne (czyli bez naszego udziału) zgięcie grzbietowe stopy – czyli stopa idzie do góry.
Leczenie tego urazu może być zachowawcze – polegające na założeniu gipsu/ortezy na nogę. Obecnie jednak częściej do czynienia mamy z leczeniem operacyjnym, które mimo większej inwazyjności daje lepsze rezultaty w powrocie do pełnej sprawności sprzed urazu.
Leczenie to polega na zszyciu ścięgna zazwyczaj metodą koniec do końca w warunkach sali operacyjnej. Po takim zabiegu pacjent powinien mieć unieruchomioną kończynę przez 8 tygodni. W tym celu można zastosować opatrunek gipsowy lub wygodniejszą opcje – ortezę. Jednak należy pamiętać, że zastosowanie ortezy wiąże się z częstszymi kontrolami w poradni ortopedycznej i wymaga większej ostrożności chorego.
Po okresie rekonwalescencji po zabiegu ważna jest rehabilitacja – bo bez niej nie będzie możliwy powrót do pełnej sprawności. Ważna jest więc tutaj nić porozumienia ortopeda-fizjoterapeuta.
Tym artykułem kończę kolejny rok medycznych wpisów z Wami <3. Życzę Wam wesołych świąt i samych biegowo-sportowych sukcesów w 2020 😀
Artykuł napisany na podstawie:
„Urazy i kontuzje treningu siłowego i fitness” Dr Dominik Sieroń, Edra Urban&Partner
„Ortopedia i traumatologia. Podręcznik dla studentów medycyny” Andrzej Nowakowski, Tomasz Mazurek, Wydawnictwo Naukowe Exemplum
Ubranko z pierwszego zdjęcia: góra kolekcja świąteczna HM, dół Prozis, drugie zdjęcie: scrubs ze strony stelo.pl
